มนุษย์ที่ตายแล้ว จะได้เกิดเป็นมนุษย์อีก หรือจะได้เกิดเป็นเทวดา มีโอกาสน้อยมาก
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร ฝุ่นนิดหนึ่งที่เราช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ กับมหาปฐพีนั้น อย่างไรไหนจะมากกว่ากัน
ภันเต มหาปฐพีนั่นแหละเป็นดินที่มากกว่า ฝุ่นนิดหนึ่งเท่าที่ทรงช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ เป็นของมีประมาณน้อย ฝุ่นนั้น เมื่อนำเข้าไปเทียบกับมหาปฐพี (แผ่นดินใหญ่) ย่อมไม่ถึงแม้การคำนวณได้ ไม่ถึงแม้การเปรียบเทียบกันได้ ไม่ถึงแม้ส่วนเสี้ยว.
ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว จะกลับไปเกิดในหมู่มนุษย์ มีน้อย โดยที่แท้ สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว กลับไปเกิดในนรก มีมากกว่า ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุว่าสัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจ ๔ อริยสัจ ๔ อะไรบ้าง คือ อริยสัจคือทุกข์ อริยสัจคือเหตุให้เกิดทุกข์ อริยสัจคือความดับของทุกข์ อริยสัจคือข้อปฏิบัติให้ถึงความดับของทุกข์.
ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้ พวกเธอพึงกระทำความเพียร เพื่อให้รู้ตามความเป็นจริงว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้ เหตุให้เกิดทุกข์เป็นอย่างนี้ ความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ดังนี้.
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร ฝุ่นนิดหนึ่งที่เราช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ กับมหาปฐพีนั้น อย่างไหนจะมากกว่ากัน. …
ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว จะกลับไปเกิดในหมู่มนุษย์ มีน้อย โดยที่แท้ สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว กลับไปเกิดในกำเนิดเดรัจฉาน มีมากกว่า ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุว่าสัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจ ๔. …
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร ฝุ่นนิดหนึ่งที่เราช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ กับมหาปฐพีนั้น อย่างไหนจะมากกว่ากัน. …
ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว จะกลับไปเกิดในหมู่มนุษย์ มีน้อย โดยที่แท้ สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว กลับไปเกิดในเปรตวิสัย มีมากกว่า ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุว่าสัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจ ๔. …
ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้ พวกเธอพึงกระทำความเพียร เพื่อให้รู้ตามความเป็นจริงว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้ เหตุให้เกิดทุกข์เป็นอย่างนี้ ความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ดังนี้.
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร ฝุ่นนิดหนึ่งที่เราช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ กับมหาปฐพีนั้น อย่างไหนจะมากกว่ากัน
ภันเต มหาปฐพีนั่นแหละเป็นดินที่มากกว่า ฝุ่นนิดหนึ่งเท่าที่ทรงช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ เป็นของมีประมาณน้อย ฝุ่นนั้น เมื่อนำเข้าไปเทียบกับมหาปฐพี ย่อมไม่ถึงแม้การคำนวณได้ ไม่ถึงแม้การเปรียบเทียบกันได้ ไม่ถึงแม้ส่วนเสี้ยว.
ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว จะกลับไปเกิดในหมู่เทวดา มีน้อย โดยที่แท้ สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว กลับไปเกิดในนรก มีมากกว่า ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุว่าสัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจ ๔ อริยสัจ ๔ อะไรบ้าง คือ อริยสัจคือทุกข์ อริยสัจคือเหตุให้เกิดทุกข์ อริยสัจคือความดับของทุกข์ อริยสัจคือข้อปฏิบัติให้ถึงความดับของทุกข์.
ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้ พวกเธอพึงกระทำความเพียร เพื่อให้รู้ตามความเป็นจริงว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้ เหตุให้เกิดทุกข์เป็นอย่างนี้ ความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ดังนี้.
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร ฝุ่นนิดหนึ่งที่เราช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ กับมหาปฐพีนั้น อย่างไหนจะมากกว่ากัน. …
ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว จะกลับไปเกิดในหมู่เทวดา มีน้อย โดยที่แท้ สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว กลับไปเกิดในกำเนิดเดรัจฉาน มีมากกว่า ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุว่าสัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจ ๔. …
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจะสำคัญความข้อนี้ว่าอย่างไร ฝุ่นนิดหนึ่งที่เราช้อนขึ้นด้วยปลายเล็บนี้ กับมหาปฐพีนั้น อย่างไหนจะมากกว่ากัน. …
ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว จะกลับไปเกิดในหมู่เทวดา มีน้อย โดยที่แท้ สัตว์ที่จุติจากมนุษย์ไปแล้ว กลับไปเกิดในเปรตวิสัย มีมากกว่า ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุว่าสัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจ ๔. …
ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้ พวกเธอพึงกระทำความเพียร เพื่อให้รู้ตามความเป็นจริงว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้ เหตุให้เกิดทุกข์เป็นอย่างนี้ ความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ดังนี้.
-บาลี มหาวาร. สํ. 19/576/1792.
https://84000.org/tipitaka/pali/?19//576
https://etipitaka.com/read/pali/19/576
English translation by Bhikkhu Sujato
Then the Buddha, picking up a little bit of dirt under his fingernail, addressed the mendicants: “What do you think, mendicants? Which is more: the little bit of dirt under my fingernail, or this great earth?”
“Sir, the great earth is certainly more. The little bit of dirt under your fingernail is tiny. Compared to the great earth, it doesn’t count, there’s no comparison, it’s not worth a fraction.”
“In the same way, the sentient beings who die as humans and are reborn as humans are few, while those who die as humans and are reborn in hell are many. Why is that? It’s because they haven’t seen the four noble truths. What four? The noble truths of suffering, the origin of suffering, the cessation of suffering, and the practice that leads to the cessation of suffering.
That’s why you should practice meditation to understand: ‘This is suffering’ … ‘This is the origin of suffering’ … ‘This is the cessation of suffering’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of suffering’.”
Then the Buddha, picking up a little bit of dirt under his fingernail, addressed the mendicants: “What do you think, mendicants? Which is more: the little bit of dirt under my fingernail, or this great earth?”
“Sir, the great earth is certainly more. The little bit of dirt under your fingernail is tiny. Compared to the great earth, it doesn’t count, there’s no comparison, it’s not worth a fraction.”
“In the same way, the sentient beings who die as humans and are reborn as humans are few, while those who die as humans and are reborn in the animal realm are many …”
“… the sentient beings who die as humans and are reborn as humans are few, while those who die as humans and are reborn in the ghost realm are many …”
“… the sentient beings who die as humans and are reborn as gods are few, while those who die as humans and are reborn in hell, or the animal realm, or the ghost realm are many. Why is that? It’s because they haven’t seen the four noble truths. What four? The noble truths of suffering, the origin of suffering, the cessation of suffering, and the practice that leads to the cessation of suffering.”
That’s why you should practice meditation to understand: ‘This is suffering’ … ‘This is the origin of suffering’ … ‘This is the cessation of suffering’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of suffering’.”
