ลักษณะของบุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และเพื่อประโยชน์ผู้อื่น (๒)
ภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๔ จำพวกเหล่านี้ มีปรากฏอยู่ในโลก ๔ จำพวกอะไรบ้าง คือ
๑) บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น
๒) บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน
๓) บุคคลผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น
๔) บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ตนเองเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อกำจัดราคะ แต่ไม่ชักชวนผู้อื่นให้กำจัดราคะ ตนเองเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อกำจัดโทสะ แต่ไม่ชักชวนผู้อื่นให้กำจัดโทสะ ตนเองเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อกำจัดโมหะ แต่ไม่ชักชวนผู้อื่นให้กำจัดโมหะ ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างนี้แล.
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ตนเองเป็นผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อกำจัดราคะ แต่ชักชวนผู้อื่นให้กำจัดราคะ ตนเองเป็นผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อกำจัดโทสะ แต่ชักชวนผู้อื่นให้กำจัดโทสะ ตนเองเป็นผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อกำจัดโมหะ แต่ชักชวนผู้อื่นให้กำจัดโมหะ ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น แต่ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน เป็นอย่างนี้แล.
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ตนเองเป็นผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อกำจัดราคะ และไม่ชักชวนผู้อื่นให้กำจัดราคะ ตนเองเป็นผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อกำจัดโทสะ และไม่ชักชวนผู้อื่นให้กำจัดโทสะ ตนเองเป็นผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อกำจัดโมหะ และไม่ชักชวนผู้อื่นให้กำจัดโมหะ ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และไม่ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างนี้แล.
ภิกษุทั้งหลาย ก็บุคคลเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างไร ภิกษุทั้งหลาย บุคคลบางคนในกรณีนี้ ตนเองเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อกำจัดราคะ และชักชวนผู้อื่นให้กำจัดราคะ ตนเองเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อกำจัดโทสะ และชักชวนผู้อื่นให้กำจัดโทสะ ตนเองเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อกำจัดโมหะ และชักชวนผู้อื่นให้กำจัดโมหะ ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ปฏิบัติเพื่อประโยชน์ตน และปฏิบัติเพื่อประโยชน์ผู้อื่น เป็นอย่างนี้แล.
ภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๔ จำพวกเหล่านี้แล มีปรากฏอยู่ในโลก.
-บาลี จตุกฺก. อํ. 21/125/96.
https://84000.org/tipitaka/pali/?21//125
https://etipitaka.com/read/pali/21/125
English translation by Bhikkhu Sujato
“Mendicants, these four people are found in the world. What four?
One who practices to benefit themselves, but not others;
one who practices to benefit others, but not themselves;
one who practices to benefit neither themselves nor others; and
one who practices to benefit both themselves and others.
And how does a person practice to benefit themselves, but not others? It’s when a person practices to remove their own greed, hate, and delusion, but doesn’t encourage others to do the same. That’s how a person practices to benefit themselves, but not others.
And how does a person practice to benefit others, but not themselves? It’s when a person doesn’t practice to remove their own greed, hate, and delusion, but encourages others to remove theirs. That’s how a person practices to benefit others, but not themselves.
And how does a person practice to benefit neither themselves nor others? It’s when a person doesn’t practice to remove their own greed, hate, and delusion, nor do they encourage others to remove theirs. That’s how a person practices to benefit neither themselves nor others.
And how does a person practice to benefit both themselves and others? It’s when a person practices to remove their own greed, hate, and delusion, and encourages others to remove theirs. That’s how a person practices to benefit both themselves and others.
These are the four people found in the world.”
English translation by Ṭhānissaro Bhikkhu
“Monks, these four types of individuals are to be found existing in the world. Which four? The one who practices for his/her own benefit but not for that of others. The one who practices for the benefit of others but not for his/her own. The one who practices neither for his/her own benefit nor for that of others. The one who practices for his/her own benefit and for that of others.
“And how is one an individual who practices for his/her own benefit but not for that of others? There is the case where a certain individual practices for the subduing of passion within him/herself but doesn’t encourage others in the subduing of passion; practices for the subduing of aversion within him/herself but doesn’t encourage others in the subduing of aversion; practices for the subduing of delusion within him/herself but doesn’t encourage others in the subduing of delusion. Such is the individual who practices for his/her own benefit but not for that of others.
“And how is one an individual who practices for the benefit of others but not for his/her own? There is the case where a certain individual doesn’t practice for the subduing of passion within him/herself but encourages others in the subduing of passion; he/she doesn’t practice for the subduing of aversion within him/herself but encourages others in the subduing of aversion; he/she doesn’t practice for the subduing of delusion within him/herself but encourages others in the subduing of delusion. Such is the individual who practices for the benefit of others but not for his/her own.
“And how is one an individual who practices neither for his/her own benefit nor for that of others? There is the case where a certain individual doesn’t practice for the subduing of passion within him/herself and doesn’t encourage others in the subduing of passion; he/she doesn’t practice for the subduing of aversion within him/herself and doesn’t encourage others in the subduing of aversion; he/she doesn’t practice for the subduing of delusion within him/herself and doesn’t encourage others in the subduing of delusion. Such is the individual who practices neither for his/her own benefit nor for that of others.
“And how is one an individual who practices for his/her own benefit and for that of others? There is the case where a certain individual practices for the subduing of passion within him/herself and encourages others in the subduing of passion; practices for the subduing of aversion within him/herself and encourages others in the subduing of aversion; practices for the subduing of delusion within him/herself and encourages others in the subduing of delusion. Such is the individual who practices for his/her own benefit and for that of others.
“These are the four types of individuals to be found existing in the world.”
