ลักษณะของมานะ อุทธัจจะ กุกกุจจะ ในแบบท่านพระอนุรทธะ

ครั้งนั้น ท่านพระอนุรุทธะได้เข้าไปหาท่านพระสารีบุตรยังที่อยู่ ได้ปราศรัยกับท่านพระสารีบุตร ครั้นผ่านการปราศรัยพอให้ระลึกถึงกันไปแล้ว จึงนั่งในที่สมควร แล้วถามท่านพระสารีบุตรว่า อาวุโสสารีบุตร ผมตรวจดูตลอด ๑,๐๐๐ โลก ด้วยทิพยจักษุอันบริสุทธิ์...

ธรรม ๔ ประการ เป็นไปเพื่อมีปัญญาเจาะแทงกิเลส

ภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๔ ประการเหล่านี้ อันบุคคลเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว ย่อมเป็นไปเพื่อความเป็นผู้มีปัญญาเจาะแทงกิเลส (นิพฺเพธิกปญฺตาย) ธรรม ๔...

ธรรมปริยายที่เป็นไปในส่วนแห่งการเจาะแทงกิเลส (เรื่องเวทนา-สัญญา-อาสวะ)

ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงธรรมปริยายชื่อนิพเพธิกปริยาย (ที่เป็นปริยายเป็นไปในส่วนแห่งการเจาะแทงกิเลส) แก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว. ภิกษุเหล่านั้นทูลรับพระผู้มีพระภาคแล้ว พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย ก็ธรรมปริยายที่ชื่อนิพเพธิกปริยาย...

ธรรมปริยายที่เป็นไปในส่วนแห่งการเจาะแทงกิเลส (เรื่องทุกข์)

ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงธรรมปริยายชื่อนิพเพธิกปริยาย (ที่เป็นปริยายเป็นไปในส่วนแห่งการเจาะแทงกิเลส) แก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว. ภิกษุเหล่านั้นทูลรับพระผู้มีพระภาคแล้ว พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย ก็ธรรมปริยายที่ชื่อนิพเพธิกปริยาย...

วิธีแก้ง่วง

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่ป่าเภสกลามิคทายวัน เขตสุงสุมารคีรนคร แคว้นภัคคะ ก็สมัยนั้น ท่านมหาโมคคัลลานะนั่งโงกง่วงอยู่ที่บ้านกัลลวาลมุตตคาม แคว้นมคธ พระผู้มีพระภาคได้ทอดพระเนตรเห็นท่านพระมหาโมคคัลลานะนั่งโงกง่วงอยู่ที่บ้านกัลลวาลมุตตคาม แคว้นมคธ ด้วยทิพยจักษุอันบริสุทธิ์ ล่วงจักษุมนุษย์...

ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร

… ครั้งนั้น พระผู้มีพระภาคได้ทรงดำริว่า เราควรแสดงธรรมแก่ใครก่อนหนอ ใครจักรู้ทั่วถึงธรรมนี้ได้โดยพลัน ครั้นแล้วทรงพระดำริต่อไปว่า อาฬารดาบส กาลามโคตรนี้แล เป็นผู้ฉลาด...

อนัตตลักขสูตร

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เขตพระนครพาราณาสี. ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุปัญจวัคคีย์ …...

ความหมายของอวิชชา และวิชชา (๓)

ภิกษุนั้นนั่งในที่สมควรแล้ว ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคว่า ภันเต ที่กล่าวกันว่า อวิชชา อวิชชา ดังนี้ ภันเต ก็อวิชชานั้นเป็นอย่างไร และด้วยเหตุเพียงเท่าไร บุคคลจึงเป็นผู้ถึงแล้วซึ่งอวิชชา. ภิกษุ...

ความหมายของอวิชชา และวิชชา (๒)

เรื่องเกิดขึ้นที่พระนครสาวัตถี ครั้งนั้น ภิกษุรูปหนึ่งเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคยังที่ประทับ … ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคดังนี้ว่า ภันเต ที่กล่าวกันว่า อวิชชา อวิชชา ดังนี้ ภันเต ก็อวิชชานั้นเป็นอย่างไร...

ความหมายของอวิชชา และวิชชา (๑)

เรื่องเกิดขึ้นที่พระนครสาวัตถี ครั้งนั้น ภิกษุรูปหนึ่งเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคยังที่ประทับ … ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคดังนี้ว่า ภันเต ที่กล่าวกันว่า อวิชชา อวิชชา ดังนี้ ภันเต ก็อวิชชานั้นเป็นอย่างไร...