ธรรมะวันอุโบสถ (25/07/2025)

… ปุถุชนผู้ไม่ได้ยินได้ฟัง ทั้งที่ตัวเองเป็นผู้มีความแก่เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้ แต่ครั้นเห็นคนอื่นแก่ ก็นึกอิดหนาระอาใจ สะอิดสะเอียน ไม่นึกถึงตัวเสียเลย ถึงเราเองก็เหมือนกัน เป็นผู้มีความแก่เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้ …   ปุถุชนผู้ไม่ได้ยินได้ฟัง... read more

บุคคลควรสมาคมกับพวกสัปบุรุษ ควรทำความสนิทสนมกับพวกสัปบุรุษ.   บุคคลรู้แจ้งสัทธรรมของพวกสัตบุรุษแล้ว ย่อมหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งปวง."   -บาลี สคาถ. สํ. 15/25/85. read more

ภิกษุทั้งหลาย ก็คนดี เป็นอย่างไร บุคคลบางคนในกรณีนี้ เป็นผู้เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์มีชีวิต เป็นผู้เว้นขาดจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ เป็นผู้เว้นขาดจากการประพฤติผิดในกาม เป็นผู้เว้นขาดจากการพูดเท็จ เป็นผู้เว้นขาดจากการพูดยุยงให้แตกกัน เป็นผู้เว้นขาดจากการพูดคำหยาบ เป็นผู้เว้นขาดจาการพูดเพ้อเจ้อ เป็นผู้ไม่มีอภิชฌา (ไม่เพ่งเล็งทรัพย์ของผู้อื่น) เป็นผู้มีจิตไม่พยาบาท เป็นผู้มีความเห็นถูกต้อง ภิกษุทั้งหลาย บุคคลนี้แลเรียกว่า คนดี. ภิกษุทั้งหลาย ก็คนดีที่ยิ่งกว่าคนดี เป็นอย่างไร บุคคลบางคนในกรณีนี้ ตนเองเป็นผู้เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์มีชีวิต และชักชวนผู้อื่นให้เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์มีชีวิต ตนเองเป็นผู้เว้นขาดจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ และชักชวนผู้อื่นให้เว้นขาดจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ ตนเองเป็นผู้เว้นขาดจากการประพฤติผิดในกาม... read more

ภิกษุทั้งหลาย ถ้าบุคคลคิดถึงสิ่งใดอยู่ ดำริถึงสิ่งใดอยู่ และมีจิตฝังลงไป ในสิ่งใดอยู่ สิ่งนั้นย่อมเป็นอารมณ์เพื่อการตั้งอยู่แห่งวิญญาณ เมื่ออารมณ์มีอยู่ ความตั้งขึ้นเฉพาะแห่งวิญญาณย่อมมี เมื่อวิญญาณนั้นตั้งขึ้นเฉพาะ เจริญงอกงามแล้ว การก้าวลงแห่งนามรูป ย่อมมี... read more

ภิกษุทั้งหลาย สัตว์ทั้งหลายที่ไม่มีเท้าก็ดี มี ๒ เท้าก็ดี มี ๔ เท้าก็ดี มีเท้ามากก็ดี มีรูปก็ดี ไม่มีรูปก็ดี มีสัญญาก็ดี ไม่มีสัญญาก็ดี มีสัญญาก็มิใช่จะไม่มีสัญญาก็มิใช่ก็ดี มีประมาณเท่าใด ตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธะ บัณฑิตกล่าวว่า เป็นผู้เลิศกว่าบรรดาสัตว์เหล่านั้น. ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น กุศลธรรมเหล่าใดเหล่าหนึ่งบรรดามี กุศลธรรมเหล่านั้นทั้งหมด... read more

บุคคลไม่ควรคำนึงถึงสิ่งที่ล่วงไปแล้ว ไม่ควรตั้งความหวังกับสิ่งที่ยังมาไม่ถึง สิ่งใดล่วงไปแล้ว สิ่งนั้นก็เป็นอันละไปแล้ว และสิ่งใดที่ยังมาไม่ถึง สิ่งนั้นก็เป็นอันยังไม่ถึง   บุคคลใดเห็นธรรมอันเกิดขึ้นเฉพาะหน้าในที่นั้น ๆ อย่างแจ่มแจ้ง ไม่ง่อนแง่นคลอนแคลน เขาควรพอกพูนอาการเช่นนั้นไว้   พึงทำความเพียรเสียในวันนี้แหละ ใครเล่าจะรู้ความตายแม้ในวันพรุ่งนี้ เพราะว่าความผัดเพี้ยนกับมัจจุราชผู้มีเสนามากนั้น... read more

ภิกษุทั้งหลาย การเกิดขึ้นแห่งตัณหา เมื่อจะเกิด ย่อมเกิดขึ้นแก่ภิกษุในที่ใด (ก็ตาม) มีอยู่ ๔ ประการเหล่านี้ ๔ ประการอะไรบ้าง   ภิกษุทั้งหลาย ตัณหาเมื่อจะเกิด ย่อมเกิดขึ้นแก่ภิกษุ เพราะจีวรเป็นเหตุ ตัณหาเมื่อจะเกิด... read more

อานนท์ เปรียบเหมือนกองฝุ่นใหญ่มีอยู่ที่หนทางใหญ่ ๔ แพร่ง ถ้าเกวียนหรือรถมาจากทิศตะวันออก ก็บดขยี้กองฝุ่นนั้น ถ้าเกวียนหรือรถมาจากทางทิศตะวันตก ก็บดขยี้กองฝุ่นนั้น ถ้าเกวียนหรือรถมาจากทางทิศเหนือ ก็บดขยี้กองฝุ่นนั้น ถ้าเกวียนหรือรถมาจากทางทิศใต้ ก็บดขยี้กองฝุ่นนั้น อานนท์ ฉันใดก็ฉันนั้นเหมือนกัน เมื่อบุคคลมีปกติเห็นกายในกายอยู่เป็นประจำ ย่อมกำจัดบาปอกุศลธรรมทั้งหลายโดยแท้ เมื่อบุคคลมีปกติเห็นเวทนาในเวทนาทั้งหลายอยู่เป็นประจำ ย่อมกำจัดบาปอกุศลธรรมทั้งหลายโดยแท้ เมื่อบุคคลมีปกติเห็นจิตในจิตอยู่เป็นประจำ ย่อมกำจัดบาปอกุศลธรรมทั้งหลายโดยแท้ เมื่อบุคคลมีปกติเห็นธรรมในธรรมทั้งหลายอยู่เป็นประจำ ย่อมกำจัดบาปอกุศลธรรมทั้งหลายโดยแท้.” read more

ถ้าบุคคลรู้ว่าตนเป็นที่รัก ก็ไม่พึงทำบาป เพราะว่าความสุขนั้น ไม่เป็นสิ่งที่บุคคลผู้ทำชั่วจะพึงได้โดยง่าย   เมื่อบุคคลถูกมรณะครอบงำ ก็จะต้องละทิ้งภพมนุษย์ไป อะไรเป็นสมบัติของเขา และอะไรเป็นสิ่งที่เขาจะพาเอาไปได้ อะไรเล่าจะติดตามเขาไป ประดุจเงาติดตามตัวไป   ผู้ที่มาเกิดแล้วในโลกนี้จักต้องตาย เขาทำกรรมอันใดไว้ คือ บุญและบาปทั้งสองประการ... read more

ภิกษุทั้งหลาย การบูชา ๒ อย่างเหล่านี้ ๒ อย่างอะไรบ้าง คือ การบูชาด้วยอามิส และการบูชาด้วยธรรม ภิกษุทั้งหลาย เหล่านี้แล การบูชา ๒ อย่าง.   ภิกษุทั้งหลาย... read more