ธรรมะวันอุโบสถ (26/02/2025)

สัทธาพละ วิริยพละ หิริพละ โอตตัปปพละ สติพละ สมาธิพละ และปัญญาพละเป็นที่ ๗.   ภิกษุผู้มีกำลังด้วยพละ ๗ ประการเหล่านี้ จัดเป็นบัณฑิต ย่อมอยู่เป็นสุข.   พึงเลือกเฟ้นธรรมโดยแยบคาย ย่อมเห็นแจ้งชัดอรรถแห่งธรรมด้วยปัญญา.   ความหลุดพ้นแห่งจิต ย่อมเป็นเหมือนความดับแห่งประทีป ฉันใดก็ฉันนั้น."   -บาลี... read more

ภันเต ผู้เกิดมาแล้ว ที่จะพ้นจากชราและมรณะ มีอยู่บ้างหรือไม่.   มหาราช ผู้เกิดมาแล้ว ที่จะพ้นจากชราและมรณะไม่มีเลย.   แม้กษัตริย์มหาศาล ซึ่งเป็นผู้มั่งคั่ง มีทรัพย์มาก มีโภคะมาก มีทองและเงินมาก มีอุปกรณ์น่าปลื้มใจมาก มีทรัพย์คือข้าวเปลือกมาก... read more

… ภิกษุทั้งหลาย ฉันใดก็ฉันนั้น การพิจารณาของภิกษุว่า เราเป็นผู้มีอภิชฌาอยู่โดยมาก หรือว่าเราเป็นผู้ไม่มีอภิชฌาอยู่โดยมาก เราเป็นผู้มีจิตพยาบาทอยู่โดยมาก หรือว่าเราเป็นผู้มีจิตไม่พยาบาทอยู่โดยมาก เราเป็นผู้มีถีนมิทธะกลุ้มรุมอยู่โดยมาก หรือว่าเราเป็นผู้ปราศจากถีนมิทธะอยู่โดยมาก เราเป็นผู้มีจิตฟุ้งซ่านอยู่โดยมาก หรือว่าเราเป็นผู้มีจิตไม่ฟุ้งซ่านอยู่โดยมาก เราเป็นผู้มีความสงสัยอยู่โดยมาก หรือว่าเราเป็นผู้ข้ามพ้นความสงสัยอยู่โดยมาก เราเป็นผู้มักโกรธอยู่โดยมาก หรือว่าเราเป็นผู้ไม่มักโกรธอยู่โดยมาก เราเป็นผู้มีจิตเศร้าหมองอยู่โดยมาก หรือว่าเราเป็นผู้มีจิตไม่เศร้าหมองอยู่โดยมาก เราเป็นผู้มีกายกระสับกระส่ายอยู่โดยมาก หรือว่าเราเป็นผู้มีกายไม่กระสับกระส่ายอยู่โดยมาก เราเป็นผู้เกียจคร้านอยู่โดยมาก หรือว่าเราเป็นผู้ปรารภความเพียรอยู่โดยมาก เราเป็นผู้มีจิตตั้งมั่นอยู่โดยมาก... read more

สัปบุรุษทั้งหลาย กล่าววาจาสุภาษิตว่าเป็นวาจาสูงสุด.   บุคคลพึงกล่าววาจาที่เป็นธรรม ไม่พึงกล่าววาจาที่ไม่เป็นธรรม นี้เป็นข้อที่ ๒.   พึงกล่าววาจาอันเป็นที่รัก ไม่พึงกล่าววาจาอันไม่เป็นที่รัก นี้เป็นข้อที่ ๓.   พึงกล่าววาจาที่เป็นจริง ไม่พึงกล่าววาจาที่เป็นเท็จ นี้เป็นข้อที่ ๔.”   -บาลี สํ.... read more

... ชนเหล่าใดประพฤติทุจริตด้วยกาย ประพฤติทุจริตด้วยวาจา ประพฤติทุจริตด้วยใจ ชนเหล่านั้นชื่อว่าไม่รักตน ถึงแม้พวกเขาจะกล่าวอยู่อย่างนี้ว่าเรารักตน แม้เป็นเช่นนั้น ชนเหล่านั้นก็ชื่อว่าไม่รักตน ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร เพราะเหตุว่า ชนผู้ที่ไม่รักใคร่กัน ย่อมทำความเสียหาย ให้แก่ผู้ที่ไม่รักใคร่กันได้โดยประการใด... read more

… ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนไฟกองใหญ่ซึ่งลุกโพลงขึ้นได้ ด้วยไม้ ๑๐ เล่มเกวียนบ้าง ๒๐ เล่มเกวียนบ้าง ๓๐ เล่มเกวียนบ้าง ๔๐ เล่มเกวียนบ้าง... read more

สังขารทั้งหลายไม่เที่ยงหนอ มีความเกิดขึ้นและเสื่อมไปเป็นธรรมดา เกิดขึ้นแล้ว ย่อมดับไป ความสงบรำงับซึ่งสังขารทั้งปวงได้ เป็นสุข   ขันธ์ทั้ง ๕ เป็นของหนัก บุคคลนั่นแหละ เป็นผู้แบกของหนักพาไป การแบกถือของหนัก เป็นความทุกข์ในโลก... read more

ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม ๖ ประการ ย่อมเป็นผู้ควรเพื่อบรรลุกุศลธรรมที่ยังไม่ได้บรรลุ หรือเพื่อทำกุศลธรรมที่ได้บรรลุแล้วให้เจริญขึ้น ธรรม ๖ ประการอะไรบ้าง คือ ภิกษุในกรณีนี้   ๑) เป็นผู้ฉลาดในเหตุแห่งความเจริญ ๒) เป็นผู้ฉลาดในเหตุแห่งความเสื่อม ๓)... read more

คนเรา เมื่อมีการอยู่ร่วมกันกับคนที่สะอาด หรือคนที่ไม่สะอาดก็ตาม ต้องมีสติกำกับอยู่ด้วยเสมอ แต่นั้นพึงสามัคคีต่อกัน มีปัญญาทำที่สุดทุกข์แห่งตนเถิด.” read more

ใคร ๆ ไม่ควรเพลิดเพลิน ต่อสิ่งซึ่งเกิดแล้ว เป็นแล้ว เกิดขึ้นพร้อมแล้ว อันปัจจัยกระทำแล้ว อันปัจจัยปรุงแต่งแล้ว ไม่ยั่งยืน ปรุงแต่งเพื่อชราและมรณะ เป็นรังโรค เป็นของผุพัง... read more