ธรรมวันอุโบสถ (05/11/2025)

ชีวิตนี้มีช่วงอายุสั้น ถูกนำพาไปเรื่อยๆ เมื่อบุคคลถูกความชรานำพาไปแล้ว ย่อมไม่มีใครช่วยต้านทานได้.   บุคคลเมื่อเห็นภัยเช่นนี้ในความตายอยู่ พึงละอามิสในโลกเสีย มุ่งสู่สันติ (ความสงบ) เถิด.”   -บาลี สํ. สคาถ. 15/3/8. read more

อานนท์ เปรียบเหมือนกองฝุ่นใหญ่มีอยู่ที่หนทางใหญ่ ๔ แพร่ง ถ้าเกวียนหรือรถมาจากทิศตะวันออก ก็บดขยี้กองฝุ่นนั้น ถ้าเกวียนหรือรถมาจากทางทิศตะวันตก ก็บดขยี้กองฝุ่นนั้น ถ้าเกวียนหรือรถมาจากทางทิศเหนือ ก็บดขยี้กองฝุ่นนั้น ถ้าเกวียนหรือรถมาจากทางทิศใต้ ก็บดขยี้กองฝุ่นนั้น อานนท์ ฉันใดก็ฉันนั้นเหมือนกัน เมื่อบุคคลมีปกติเห็นกายในกายอยู่เป็นประจำ ย่อมกำจัดบาปอกุศลธรรมทั้งหลายโดยแท้ เมื่อบุคคลมีปกติเห็นเวทนาในเวทนาทั้งหลายอยู่เป็นประจำ ย่อมกำจัดบาปอกุศลธรรมทั้งหลายโดยแท้ เมื่อบุคคลมีปกติเห็นจิตในจิตอยู่เป็นประจำ ย่อมกำจัดบาปอกุศลธรรมทั้งหลายโดยแท้ เมื่อบุคคลมีปกติเห็นธรรมในธรรมทั้งหลายอยู่เป็นประจำ ย่อมกำจัดบาปอกุศลธรรมทั้งหลายโดยแท้.” read more

ภิกษุทั้งหลาย พรหมจรรย์นี้ ไม่ใช่มีลาภสักการะและเสียงเยินยอเป็นอานิสงส์ พรหมจรรย์นี้ ไม่ใช่มีความถึงพร้อมด้วยศีลเป็นอานิสงส์ พรหมจรรย์นี้ ไม่ใช่มีความถึงพร้อมด้วยสมาธิเป็นอานิสงส์ พรหมจรรย์นี้ไม่ใช่มีความถึงพร้อมด้วยญาณทัสสนะเป็นอานิสงส์. ภิกษุทั้งหลาย ก็เจโตวิมุตติที่ไม่กำเริบอันใดมีอยู่ พรหมจรรย์นี้มีเจโตวิมุตตินั่นแหละเป็นประโยชน์ที่มุ่งหมาย มีเจโตวิมุตตินั่นแหละเป็นแก่นสาร มีเจโตวิมุตินั่นแหละเป็นผลสุดท้ายของพรหมจรรย์. - บาลี มู. ม. 12/373/352. read more

ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเห็นตาอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง … เห็นหูอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง … เห็นจมูกอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง … เห็นลิ้นอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง... read more

… มหาราช ชนเหล่าใด ย่อมประพฤติทุจริตด้วยกาย ประพฤติทุจริตด้วยวาจา ประพฤติทุจริตด้วยใจ ชนเหล่านั้นชื่อว่าไม่รักตนเอง ถึงแม้พวกเขาจะกล่าวอยู่อย่างนี้ว่าเรารักตนเอง แม้เป็นเช่นนั้น ชนเหล่านั้นก็ชื่อว่าไม่รักตนเอง.   มหาราช ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร เพราะว่า... read more

ภิกษุทั้งหลาย ก็คนดี เป็นอย่างไร บุคคลบางคนในกรณีนี้ เป็นผู้เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์มีชีวิต เป็นผู้เว้นขาดจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ เป็นผู้เว้นขาดจากการประพฤติผิดในกาม เป็นผู้เว้นขาดจากการพูดเท็จ เป็นผู้เว้นขาดจากการพูดยุยงให้แตกกัน เป็นผู้เว้นขาดจากการพูดคำหยาบ เป็นผู้เว้นขาดจาการพูดเพ้อเจ้อ เป็นผู้ไม่มีอภิชฌา (ไม่เพ่งเล็งทรัพย์ของผู้อื่น) เป็นผู้มีจิตไม่พยาบาท เป็นผู้มีความเห็นถูกต้อง ภิกษุทั้งหลาย บุคคลนี้แลเรียกว่า คนดี. ภิกษุทั้งหลาย ก็คนดีที่ยิ่งกว่าคนดี เป็นอย่างไร บุคคลบางคนในกรณีนี้ ตนเองเป็นผู้เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์มีชีวิต และชักชวนผู้อื่นให้เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์มีชีวิต ตนเองเป็นผู้เว้นขาดจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ และชักชวนผู้อื่นให้เว้นขาดจากการถือเอาสิ่งของที่เจ้าของไม่ได้ให้ ตนเองเป็นผู้เว้นขาดจากการประพฤติผิดในกาม... read more

ภิกษุทั้งหลาย ครั้งนั้นแล มาตลีสังคาหกเทพบุตร ได้ทูลถามท้าวสักกะจอมเทพ (พระอินทร์) ด้วยคาถาว่า   “พราหมณ์ทั้งหลายผู้บรรลุไตรวิชชา กษัตริย์ทั้งหลาย ณ ภูมิภาคทั้งหมด ท้าวมหาราชทั้ง ๔ และเทวดาชั้นดาวดึงส์ผู้มียศ... read more

... ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกาใด ประพฤติธรรมสมควรแก่ธรรม ปฏิบัติชอบยิ่ง ปฏิบัติตามธรรมอยู่ ผู้นั้นชื่อว่า ย่อมสักการะเคารพนับถือบูชาตถาคต ด้วยการบูชาอันสูงสุด   ... เพราะฉะนั้นเธอพึงกำหนดใจว่า... read more

… ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุตรึกตามตรองตามถึงอารมณ์ใดๆ มาก จิตย่อมน้อมไปโดยอาการอย่างนั้นๆ ถ้าภิกษุตรึกตามตรองตามถึงกามวิตกมาก ก็เป็นอันว่าละเนกขัมมวิตกเสีย กระทำแล้วอย่างมากซึ่งกามวิตก จิตของเธอนั้น ย่อมน้อมไปเพื่อความตรึกในกาม ถ้าภิกษุตรึกตรองตามถึงพยาปาทวิตกมาก ก็เป็นอันว่าละอัพยาปาทวิตกเสีย กระทำแล้วอย่างมากซึ่งพยาปาทวิตก จิตของเธอนั้น... read more

ภิกษุทั้งหลาย ความเพียร ๒ ประการเหล่านี้ เป็นสิ่งที่ทำได้ยากในโลก ๒ ประการอะไรบ้าง คือ   ๑) ฝ่ายคฤหัสถ์ผู้ครองเรือน ต้องใช้ความเพียร เพื่อให้ได้เครื่องนุ่งห่ม อาหาร ที่อยู่อาศัย... read more