ธรรมวันอุโบสถ (28/11/2025)

ภิกษุทั้งหลาย ผู้ที่กล่าวอยู่ว่า นิวรณ์ทั้ง ๕ คือ กองอกุศล นั่นแหละคือผู้ที่กล่าวอยู่โดยถูกต้อง ภิกษุทั้งหลาย กองอกุศลทั้งหมดนี้ ได้แก่ นิวรณ์ทั้ง ๕ นิวรณ์ทั้ง ๕... read more

ภิกษุทั้งหลาย เมื่อตถาคตเกิดเป็นมนุษย์ในชาติก่อน ในภพที่อยู่อาศัยก่อน ได้เป็นผู้ไม่ถลึงตา ไม่ค้อนควัก ไม่จ้องลับหลัง เป็นผู้แช่มชื่นมองดูตรงๆ มองดูผู้อื่นด้วยสายตาอันแสดงความรัก เพราะได้กระทำ ได้สร้างสม ได้พอกพูน ได้ทำให้ไพบูลย์ซึ่งกรรมนั้นๆ ไว้... read more

ภิกษุผู้ดำรงอยู่ในศีล สำรวมในอินทรีย์ทั้งหลาย รู้ประมาณในโภชนะ และย่อมประกอบเนืองๆ ซึ่งความเพียรเป็นเครื่องตื่นอยู่.   ภิกษุผู้มีปกติทำความเพียรอยู่อย่างนี้ ไม่เกียจคร้านตลอดทั้งกลางวันและกลางคืน บำเพ็ญกุศลธรรมเพื่อถึงความเกษมจากโยคะ.   ภิกษุผู้ยินดีในความไม่ประมาท หรือมีปกติเห็นภัยในความประมาท เป็นผู้ไม่อาจถึงความเสื่อม ชื่อว่าอยู่ใกล้นิพพานทีเดียว.”   -บาลี จตุกฺก. อํ. 21/52/37. read more

คหบดี เปรียบเหมือน เมื่อเรือนมุงไว้อย่างดี ยอดหลังคาก็เป็นอันได้รับการรักษา กลอนหลังคาก็เป็นอันได้รับการรักษา ฝาเรือนก็เป็นอันได้รับการรักษา อกไก่ก็ไม่เปียกชื้น กลอนหลังคาก็ไม่เปียกชื้น ฝาเรือนก็ไม่เปียกชื้น อกไก่ก็ไม่ผุเปื่อย กลอนหลังคาก็ไม่ผุเปื่อย ฝาเรือนก็ไม่ผุเปื่อย.   คหบดี ฉันใดก็ฉันนั้นเหมือนกัน เมื่อจิตได้รับการรักษา กายกรรม วจีกรรม มโนกรรม ก็เป็นอันว่าได้รับการรักษา เมื่อกายกรรม วจีกรรม มโนกรรมได้รับการรักษา กายกรรม วจีกรรม... read more

สัตว์ทั้งหลาย ย่อมมีความแก่เป็นธรรมดา มีความเจ็บไข้เป็นธรรมดา มีความตายเป็นธรรมดา สัตว์ทั้งหลายย่อมเป็นไปตามธรรมดา พวกปุถุชนย่อมเกลียด.   ถ้าเราพึงเกลียดธรรมนั้น ในพวกสัตว์ผู้มีอย่างนั้นเป็นธรรมดา ข้อนั้นไม่สมควรแก่เราผู้เป็นอยู่อย่างนี้ เรานั้นเป็นอยู่อย่างนี้ ทราบธรรมที่หาอุปธิไม่ได้.   เห็นการออกบวชโดยเป็นธรรมเกษม ครอบงำความมัวเมาทั้งปวง ในความไม่มีโรค ในความเป็นหนุ่มสาวและในชีวิต.   ความอุตสาหะได้มีแล้วแก่เรา ผู้เห็นเฉพาะซึ่งนิพพาน บัดนี้ เราไม่ควรเพื่อเสพกามทั้งหลาย จักเป็นผู้ประพฤติไม่ถอยหลัง ตั้งหน้าประพฤติพรหมจรรย์.   -บาลี ปญฺจก. อํ.... read more

พราหมณ์ ชีวิตของมนุษย์ทั้งหลายมีน้อย (ชีวิต) มีนิดหน่อย รวดเร็ว มีทุกข์มาก มีความคับแค้นมาก บุคคลพึงรู้ได้ด้วยปัญญา ควรกระทำกุศล ควรประพฤติพรหมจรรย์ เพราะสัตว์ที่เกิดมาแล้วจะไม่ตายไม่มี.   พราหมณ์ หยาดน้ำค้างบนยอดหญ้า... read more

ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเห็นรูปอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง ความเห็นของเธอนั้นเป็นสัมมาทิฏฐิ เมื่อเห็นอยู่โดยถูกต้อง ย่อมเบื่อหน่าย เพราะความสิ้นไปแห่งนันทิ จึงมีความสิ้นไปแห่งราคะ เพราะความสิ้นไปแห่งราคะ จึงมีความสิ้นไปแห่งนันทิ เพราะความสิ้นไปแห่งนันทิและราคะ กล่าวได้ว่า จิตหลุดพ้นแล้วด้วยดี. ภิกษุเห็นเสียงอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง … เห็นกลิ่นอันไม่เที่ยงนั่นแหละ ว่าไม่เที่ยง …... read more

… เพราะอาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งสุขเวทนา สุขเวทนาจึงเกิดขึ้น เพราะความดับแห่งผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งสุขเวทนา สุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะอาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งสุขเวทนานั้น จึงดับ จึงสงบไป. เพราะอาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งทุกขเวทนา ทุกขเวทนาจึงเกิดขึ้น เพราะความดับแห่งผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งทุกขเวทนา ทุกขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะอาศัยผัสสะอันเป็นที่ตั้งแห่งทุกขเวทนานั้น จึงดับ จึงสงบไป.... read more

ภิกษุทั้งหลาย ผัสสายตนะ ๖ ประการเหล่านี้ ที่บุคคลไม่ฝึกฝน ไม่คุ้มครอง ไม่รักษา ไม่สำรวมแล้ว ย่อมนำทุกข์หนักมาให้ ผัสสายตนะ ๖ ประการอะไรบ้าง คือ   ผัสสายตนะ... read more

มันมีธรรมะวันพระภิกษุทั้งหลาย ก็ปริหานธรรมเป็นอย่างไร คือ ภิกษุในกรณีนี้ เพราะได้เห็นรูปด้วยตาแล้ว อกุศลธรรมอันเป็นบาปทั้งหลาย เป็นความดำริที่ซ่านไป เป็นฝ่ายสังโยชน์ ย่อมเกิดขึ้น ถ้าภิกษุรับเอาไว้ ไม่ละ ไม่บรรเทา... read more