เมื่อหลีกเร้นแล้ว สิ่งทั้งปวงย่อมปรากฏตามความเป็นจริง
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ ชีวกัมพวัน เขตกรุงราชคฤห์ ณ ที่นั้น พระผู้มีพระภาครับสั่งเรียกภิกษุทั้งหลายมาตรัสว่า
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลาย จงประกอบความเพียรในการหลีกเร้นเถิด ภิกษุผู้หลีกเร้นแล้ว สิ่งทั้งปวงย่อมปรากฏตามความเป็นจริง ก็อะไรเล่า ย่อมปรากฏตามความเป็นจริง คือ
ตา ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง รูปทั้งหลาย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง วิญญาณทางตา ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง ผัสสะทางตา ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง แม้สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรืออทุกขมสุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะผัสสะทางตาเป็นปัจจัย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง.
หู ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง เสียงทั้งหลาย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง วิญญาณทางหู ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง ผัสสะทางหู ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง แม้สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรืออทุกขมสุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะผัสสะทางหูเป็นปัจจัย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง.
จมูก ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง กลิ่นทั้งหลาย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง วิญญาณทางจมูก ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง ผัสสะทางจมูก ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง แม้สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรืออทุกขมสุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะผัสสะทางจมูกเป็นปัจจัย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง.
ลิ้น ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง รส (ชาติ) ทั้งหลาย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง วิญญาณทางลิ้น ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง ผัสสะทางลิ้น ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง แม้สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรืออทุกขมสุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะผัสสะทางลิ้นเป็นปัจจัย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง.
กาย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง โผฏฐัพพะทั้งหลาย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง วิญญาณทางกาย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง ผัสสะทางกาย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง แม้สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรืออทุกขมสุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะผัสสะทางกายเป็นปัจจัย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง.
ใจ ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง ธรรมทั้งหลาย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง วิญญาณทางใจ ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง ผัสสะทางใจ ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง แม้สุขเวทนา ทุกขเวทนา หรืออทุกขมสุขเวทนาที่เกิดขึ้นเพราะผัสสะทางใจเป็นปัจจัย ย่อมปรากฏตามความเป็นจริงว่า ไม่เที่ยง.
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลาย จงประกอบความเพียรในการหลีกเร้นเถิด ภิกษุผู้หลีกเร้น สิ่งทั้งปวงย่อมปรากฏตามความเป็นจริง.
-บาลี สฬา. สํ. 18/181/250.
https://84000.org/tipitaka/pali/?18//181
https://etipitaka.com/read/pali/18/181/
English translation by Bhikkhu Sujato
At one time the Buddha was staying near Rājagaha in Jīvaka’s Mango Grove. There the Buddha addressed the mendicants:
“Mendicants, meditate in retreat. For a mendicant who meditates in retreat, things become truly clear. And what becomes truly clear?
It becomes truly clear that the eye, sights, eye consciousness, and eye contact are impermanent. And it also becomes truly clear that the painful, pleasant, or neutral feeling that arises conditioned by eye contact is impermanent. …
It becomes truly clear that the mind, thoughts, mind consciousness, and mind contact are impermanent. And it also becomes truly clear that the painful, pleasant, or neutral feeling that arises conditioned by mind contact is impermanent.
Mendicants, meditate in retreat. For a mendicant who meditates in retreat, things become truly clear.”
