คนพาลที่ไปสู่วินิบาตแล้ว จะได้เกิดเป็นมนุษย์นั้น เป็นการยาก
ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนบุรุษทิ้งแอกที่มีรูเดียว ลงไปในมหาสมุทร มีเต่าตาบอดตัวหนึ่งอยู่ในมหาสมุทรนั้น ล่วงไปทุกๆ ๑๐๐ ปี จึงจะผุดขึ้นมาสักครั้งหนึ่ง ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอจะสำคัญความข้อนั้นว่าอย่างไร จะเป็นไปได้ไหม ที่เต่าตาบอดตัวนั้น ซึ่งล่วงไปทุกๆ ๑๐๐ ปี จึงจะผุดขึ้นมาสักครั้งหนึ่ง แล้วจะพึงยื่นคอสวมเข้าไปที่แอก ซึ่งมีรูเดียวนั้น.
ข้อนั้นเป็นไปไม่ได้เลย ภันเต ภันเต ถ้าจะเป็นไปได้บ้างในบางครั้งบางคราว ก็โดยล่วงระยะกาลนานแน่นอน.
ภิกษุทั้งหลาย เต่าตาบอดตัวนั้น ซึ่งล่วงไปทุกๆ ๑๐๐ ปี จึงจะผุดขึ้นมาสักครั้งหนึ่ง จะพึงยื่นคอสวมเข้าไปที่แอก ซึ่งมีรูเดียวนั้นได้ ยังจะเร็วกว่า เรากล่าวข้อที่คนพาลผู้ไปสู่วินิบาตคราวหนึ่งแล้ว จะพึงได้ความเป็นมนุษย์ยังยากกว่านี้ ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย เพราะในหมู่สัตว์จำพวกวินิบาตนี้ไม่มีการประพฤติธรรม ไม่มีการประพฤติสงบ ไม่มีการทำกุศล ไม่มีการทำบุญ มีแต่การกินกันเอง การเบียดเบียนผู้อ่อนแอ.
ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย เพราะสัตว์เหล่านั้นไม่เห็นอริยสัจ ๔ อริยสัจ ๔ อะไรบ้าง คือ อริยสัจคือทุกข์ อริยสัจคือเหตุให้เกิดทุกข์ อริยสัจคือความดับของทุกข์ อริยสัจคือข้อปฏิบัติให้ถึงความดับของทุกข์.
ภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้นในเรื่องนี้ พวกเธอพึงประกอบความเพียร เพื่อให้รู้ตามความเป็นจริงว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้ เหตุให้เกิดทุกข์เป็นอย่างนี้ ความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ข้อปฏิบัติให้ถึงความดับของทุกข์เป็นอย่างนี้ ดังนี้.
-บาลี มหาวาร. สํ. 19/568/1743.
https://84000.org/tipitaka/pali/?19//568
https://etipitaka.com/read/pali/19/568
English translation by Bhikkhu Sujato
“Mendicants, suppose a person was to throw a yoke with a single hole into the ocean. And there was a one-eyed turtle who popped up once every hundred years.
What do you think, mendicants? Would that one-eyed turtle, popping up once every hundred years, still poke its neck through the hole in that yoke?”
“Only after a very long time, sir, if ever.”
“That one-eyed turtle would poke its neck through the hole in that yoke sooner than a fool who has fallen to the underworld would be reborn as a human being, I say.
Why is that? Because in that place there’s no principled or moral conduct, and no doing what is good and skillful. There they just prey on each other, preying on the weak. Why is that? It’s because they haven’t seen the four noble truths. What four? The noble truths of suffering, its origin, its cessation, and the path.
That’s why you should practice meditation …”
English translation by Bhikkhu Bodhi
“Bhikkhus, suppose a man would throw a yoke with a single hole into the great ocean, and there was a blind turtle which would come to the surface once every hundred years. What do you think, bhikkhus, would that blind turtle, coming to the surface once every hundred years, insert its neck into that yoke with a single hole?”
“If it would ever do so, venerable sir, it would be only after a very long time.”
“Sooner, I say, would that blind turtle, coming to the surface once every hundred years, insert its neck into that yoke with a single hole than the fool who has gone once to the nether world would regain the human state. For what reason? Because here, bhikkhus, there is no conduct guided by the Dhamma, no righteous conduct, no wholesome activity, no meritorious activity. Here there prevails mutual devouring, the devouring of the weak. For what reason? Because, bhikkhus, they have not seen the Four Noble Truths. What four? The noble truth of suffering … the noble truth of the way leading to the cessation of suffering.
“Therefore, bhikkhus, an exertion should be made to understand: ‘This is suffering.’… An exertion should be made to understand: ‘This is the way leading to the cessation of suffering.’”
