ธรรมะวันอุโบสถ (05/03/2025)

ครั้งนั้น ท่านพระอุบาลีเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคยังที่ประทับ ถวายอภิวาทแล้วนั่งในที่สมควร ครั้นแล้วได้ทูลว่า สาธุ ภันเต ขอพระผู้มีพระภาคโปรดแสดงธรรมโดยย่อแก่ข้าพระองค์ เมื่อข้าพระองค์ได้ฟังแล้ว จะพึงเป็นผู้หลีกออกจากหมู่อยู่ผู้เดียว เป็นผู้ไม่ประมาท มีความเพียร มีตนส่งไปแล้วในธรรมนั้นอยู่เถิด. อุบาลี... read more

ภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๗ จำพวกนี้ เป็นผู้ควรแก่ของบูชา เป็นผู้ควรแก่ของต้อนรับ เป็นผู้ควรรับทักษิณา เป็นผู้ควรกระทำอัญชลี เป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า ๗ จำพวกอะไรบ้าง คือ ภิกษุทั้งหลาย... read more

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ โกฏิคามในแคว้นวัชชี ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายมาแล้วตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย เพราะไม่รู้ถึง ไม่แทงตลอดซึ่งอริยสัจ ๔ ประการ เราและพวกเธอทั้งหลาย... read more

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่สวนมะม่วงของนายจุนทกัมมารบุตร เขตเมืองปาวา ครั้งนั้น นายจุนทกัมมารบุตรเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคยังที่ประทับ ถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคแล้วนั่งในที่สมควร พระผู้มีพระภาคได้ตรัสกะนายจุนทกัมมารบุตรว่า จุนทะ เธอชอบใจความสะอาดของใครหนอ. นายจุนทกัมมารบุตรทูลว่า ภันเต พวกพราหมณ์ชาวปัจฉาภูมิ ผู้ถือเต้าน้ำ สวมพวงมาลัยสาหร่าย ผู้บำเรอไฟ... read more

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเสด็จจาริกไปในแคว้นโกศลพร้อมด้วยภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่ พระผู้มีพระภาคทรงดำเนินไปตามหนทางไกล ได้ทอดพระเนตรเห็นชาวประมงจับปลา ฆ่าปลาแล้วขายอยู่ ณ ท้องถิ่นแห่งหนึ่ง ได้เสด็จแวะริมทาง แล้วประทับนั่งลงบนอาสนะที่ได้ปูไว้ ณ โคนต้นไม้แห่งหนึ่ง แล้วตรัสถามภิกษุทั้งหลายว่า ภิกษุทั้งหลาย... read more

สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ที่ฝั่งแม่น้ำคงคา เขตอยุชฌบุรี ในที่นั้น พระผู้มีพระภาคตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายมาแล้วตรัสว่า ภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนแม่น้ำคงคานี้ไหลพากลุ่มฟองอากาศก้อนใหญ่มา บุรุษผู้มีตาดีเห็นกลุ่มฟองอากาศนั้นแล้ว ย่อมเพ่งพิจารณาโดยแยบคาย เมื่อบุรุษนั้นเห็นอยู่ เพ่งพิจารณาโดยแยบคายอยู่ กลุ่มฟองอากาศนั้นย่อมปรากฏเป็นของว่าง เป็นของเปล่า เป็นของหาแก่นสารไม่ได้เลย ก็แก่นสารในกลุ่มฟองอากาศนั้น จะพึงมีได้อย่างไร. ภิกษุทั้งหลาย... read more

ภิกษุทั้งหลาย อริยสาวิกาเมื่อเจริญอยู่ด้วยความเจริญ ๕ ประการ ชื่อว่าย่อมเจริญด้วยความเจริญอันเป็นอริยะ เป็นผู้ถือเอาแก่นสารและความประเสริฐของกายไว้ได้ ความเจริญ ๕ ประการอะไรบ้าง คือ ย่อมเจริญด้วยศรัทธา ย่อมเจริญด้วยศีล ย่อมเจริญด้วยสุตะ ย่อมเจริญด้วยจาคะ... read more

ภิกษุทั้งหลาย บุคคลผู้ประกอบด้วยธรรม ๔ ประการ จัดเป็นคนพาล เป็นคนไม่ฉลาด เป็นอสัปบุรุษ ย่อมบริหารตนให้ถูกกำจัด ให้ถูกทำลาย เป็นผู้ประกอบด้วยโทษ ผู้รู้ติเตียน และย่อมประสบสิ่งไม่ใช่บุญเป็นอันมาก ธรรม... read more

ภิกษุทั้งหลาย ตัณหา ๓ อย่างเหล่านี้ ๓ อย่างอะไรบ้าง คือ กามตัณหา ภวตัณหา วิภวตัณหา ภิกษุทั้งหลาย เหล่านี้แล ตัณหา ๓... read more

ครั้งนั้นแล อนาถบิณฑิกคฤหบดีเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายอภิวาทพระผู้มีพระภาคแล้วนั่ง ณ ที่สมควร ครั้นแล้ว พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า คหบดี ธรรม ๔ ประการเหล่านี้ น่าปรารถนา น่ารักใคร่... read more