ธรรมะวันอุโบสถ (06/03/2025)

ภิกษุทั้งหลาย พระอรหันตสัมมาสัมพุทธะทั้งหลายเหล่าใด ได้ตรัสรู้ตามความเป็นจริงไปแล้ว ในกาลอันเป็นอดีต ท่านเหล่านั้นทั้งหมด ได้ตรัสรู้ตามความเป็นจริง ซึ่งอริยสัจ ๔ ประการ.   ภิกษุทั้งหลาย พระอรหันตสัมมาสัมพุทธะทั้งหลายเหล่าใด จักได้ตรัสรู้ตามความเป็นจริง ในกาลอันเป็นอนาคต ท่านเหล่านั้นทั้งหมด ก็จักได้ตรัสรู้ตามความเป็นจริง... read more

… อานนท์ ถ้าเมื่อภิกษุนั้นอยู่ด้วยวิหารธรรมนี้ จิตน้อมไปเพื่อการจงกรม เธอก็จงกรมด้วยการตั้งใจว่า บาปอกุศลธรรมทั้งหลาย คือ อภิชฌาและโทมนัส จักไม่ครอบงำเรา ผู้จงกรมอยู่อย่างนี้ ในกรณีเช่นนี้ ภิกษุนั้นชื่อว่า เป็นผู้มีสัมปชัญญะในเรื่องการจงกรมนั้น. อานนท์... read more

พราหมณ์ ชีวิตของมนุษย์ทั้งหลายมีน้อย (ชีวิต) มีนิดหน่อย รวดเร็ว มีทุกข์มาก มีความคับแค้นมาก บุคคลพึงรู้ได้ด้วยปัญญาควรกระทำกุศล ควรประพฤติพรหมจรรย์เพราะสัตว์ที่เกิดมาแล้วจะไม่ตายไม่มี.   พราหมณ์ รอยไม้ที่ขีดลงไปในน้ำ ย่อมกลับเข้าหากันเร็ว ตั้งอยู่ได้ไม่นาน ฉันใด ชีวิตของมนุษย์ทั้งหลาย ก็ฉันนั้นเหมือนกัน   เปรียบเหมือนรอยไม้ที่ขีดลงไปในน้ำ... read more

ผู้ชนะย่อมก่อเวร ผู้พ่ายแพ้ย่อมนอนเป็นทุกข์ ผู้ละความชนะและความพ่ายแพ้ได้แล้ว ย่อมมีใจสงบ จึงนอนเป็นสุข."   -บาลี สํ. สคาถ, 15/122/371. read more

ภิกษุทั้งหลาย ความสำเร็จ ๒ อย่างเหล่านี้ คือ ๑) ความสำเร็จทางอามิส ๒) ความสำเร็จทางธรรม ในบรรดาความสำเร็จ ๒ อย่างเหล่านี้ ความสำเร็จทางธรรมเป็นเลิศ. ภิกษุทั้งหลาย ความเจริญ ๒... read more

บุคคลไม่ควรคำนึงถึงสิ่งที่ล่วงไปแล้ว ไม่ควรมุ่งหวังสิ่งที่ยังไม่มาถึง สิ่งใดล่วงไปแล้ว สิ่งนั้นก็เป็นอันละไปแล้ว และสิ่งใดที่ยังไม่มาถึง สิ่งนั้นก็เป็นอันยังไม่มาถึง.   ก็บุคคลใด เห็นแจ้งธรรมที่เป็นปัจจุบัน ไม่ง่อนแง่น ไม่คลอนแคลนในธรรมนั้นๆ ได้ บุคคลนั้น พึงเจริญธรรมนั้นเนืองๆ ให้แจ่มแจ้งเถิด.   พึงทำความเพียรเสียในวันนี้แหละ ใครเล่าจะรู้ว่า ความตายอาจมีในวันพรุ่งนี้ เพราะว่าความผัดเพี้ยนกับมัจจุราชผู้มีเสนามากนั้น ย่อมไม่มีแก่เราทั้งหลาย.   มุนีผู้สงบย่อมเรียกบุคคลผู้มีปกติอยู่อย่างนี้ มีความเพียร ไม่เกียจคร้าน... read more

ภิกษุทั้งหลาย เมื่อธรรมข้อหนึ่ง อันบุคคลเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว แม้กายก็สงบ แม้จิตก็สงบ แม้วิตกวิจารก็สงบ ธรรมที่เป็นไปในส่วนแห่งวิชชาแม้ทั้งสิ้น ย่อมถึงความเจริญบริบูรณ์ ธรรมข้อหนึ่งคืออะไร คือ กายคตาสติ.   ภิกษุทั้งหลาย... read more

ภิกษุทั้งหลาย เราย่อมไม่เล็งเห็นธรรมอื่นแม้อย่างหนึ่ง ที่เป็นเหตุให้กุศลธรรมที่ยังไม่เกิด เกิดขึ้น หรือเป็นเหตุให้อกุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้ว เสื่อมไป เหมือนกับความไม่ประมาท. ภิกษุทั้งหลาย เมื่อบุคคลไม่ประมาทแล้ว กุศลธรรมที่ยังไม่เกิด ย่อมเกิดขึ้น... read more

ภิกษุทั้งหลาย เรากล่าวความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายว่า มีได้สำหรับผู้รู้อยู่ ผู้เห็นอยู่ ไม่ได้กล่าวว่า มีได้สำหรับผู้ไม่รู้อยู่ ผู้ไม่เห็นอยู่.   ภิกษุทั้งหลาย ความสิ้นอาสวะมีได้สำหรับผู้รู้อยู่ ผู้เห็นอยู่ซึ่งอะไร.   ภิกษุทั้งหลาย ความสิ้นอาสวะมีได้สำหรับผู้รู้อยู่ ผู้เห็นอยู่ว่า ทุกข์เป็นอย่างนี้... read more

ภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๕ ประการเหล่านี้ ย่อมเป็นไปเพื่อความเสื่อมแก่ภิกษุผู้เป็นเสขะ ธรรม ๕ ประการอะไรบ้าง คือ   ๑) ความเป็นผู้ยินดีในการทำงาน ๒) ความเป็นผู้ยินดีในการพูดคุย ๓) ความเป็นผู้ยินดีในการนอน ๔) ความเป็นผู้ยินดีในการคลุกคลีด้วยหมู่คณะ ๕)... read more