ธรรมะวันอุโบสถ (03/07/2025)

สัตว์ทั้งหลาย ย่อมมีความแก่เป็นธรรมดา มีความเจ็บไข้เป็นธรรมดา มีความตายเป็นธรรมดา สัตว์ทั้งหลายย่อมเป็นไปตามธรรมดา พวกปุถุชนย่อมเกลียด.   ถ้าเราพึงเกลียดธรรมนั้น ในพวกสัตว์ผู้มีอย่างนั้นเป็นธรรมดา ข้อนั้นไม่สมควรแก่เราผู้เป็นอยู่อย่างนี้ เรานั้นเป็นอยู่อย่างนี้ ทราบธรรมที่หาอุปธิไม่ได้.   เห็นการออกบวชโดยเป็นธรรมเกษม ครอบงำความมัวเมาทั้งปวง ในความไม่มีโรค ในความเป็นหนุ่มสาวและในชีวิต.   ความอุตสาหะได้มีแล้วแก่เรา ผู้เห็นเฉพาะซึ่งนิพพาน บัดนี้ เราไม่ควรเพื่อเสพกามทั้งหลาย จักเป็นผู้ประพฤติไม่ถอยหลัง ตั้งหน้าประพฤติพรหมจรรย์.   -บาลี ปญฺจก. อํ.... read more

… ภิกษุทั้งหลาย เรื่องเคยมีมาแล้ว เวปุลลบรรพตนี้มีชื่อว่าสุปัสสะ สมัยนั้น หมู่มนุษย์มีชื่อว่าสุปปิยา หมู่มนุษย์ชื่อสุปปิยามีอายุประมาณสองหมื่นปี หมู่มนุษย์ชื่อสุปปิยาขึ้นสุปัสสบรรพตเป็นเวลา ๒ วัน ลงก็เป็นเวลา ๒... read more

ภิกษุทั้งหลาย ความเพียรพึงกระทำโดยฐานะ ๓ ประการ ๓ ประการอะไรบ้าง คือ   ๑) ความเพียรพึงกระทำ เพื่อความไม่เกิดขึ้น แห่งอกุศลธรรมอันเป็นบาปทั้งหลายที่ยังไม่เกิดขึ้น   ๒) ความเพียรพึงกระทำ เพื่อความเกิดขึ้น แห่งกุศลธรรมทั้งหลายที่ยังไม่เกิดขึ้น   ๓)... read more

สังขารทั้งหลายไม่เที่ยงหนอ มีความเกิดขึ้นและเสื่อมไปเป็นธรรมดา เกิดขึ้นแล้ว ย่อมดับไป ความสงบรำงับซึ่งสังขารทั้งปวงได้ เป็นสุข   ขันธ์ทั้ง ๕ เป็นของหนัก บุคคลนั่นแหละ เป็นผู้แบกของหนักพาไป การแบกถือของหนัก เป็นความทุกข์ในโลก... read more

ภันเต ผู้เกิดมาแล้ว ที่จะพ้นจากชราและมรณะ มีอยู่บ้างหรือไม่.   มหาราช ผู้เกิดมาแล้ว ที่จะพ้นจากชราและมรณะไม่มีเลย.   แม้กษัตริย์มหาศาล ซึ่งเป็นผู้มั่งคั่ง มีทรัพย์มาก มีโภคะมาก มีทองและเงินมาก มีอุปกรณ์น่าปลื้มใจมาก มีทรัพย์คือข้าวเปลือกมาก... read more

พราหมณ์ผู้ดับสนิทแล้ว (ปรินิพฺพุโต) ไม่ติดอยู่ในกามทั้งหลาย เป็นผู้เย็น ปราศจากอุปธิ ย่อมอยู่เป็นสุข.   ผู้ที่ตัดตัณหาได้หมดแล้ว กำจัดความกระวนกระวายในใจเสียได้ เป็นผู้สงบ บรรลุถึงความสงบทางใจ ย่อมอยู่เป็นสุข.   -บาลี สํ. สคาถ. 15/312/831. read more

บุคคลควรสมาคมกับพวกสัปบุรุษ ควรทำความสนิทสนมกับพวกสัปบุรุษ.   บุคคลรู้แจ้งสัทธรรมของพวกสัตบุรุษแล้ว ย่อมหลุดพ้นจากทุกข์ทั้งปวง."   -บาลี สคาถ. สํ. 15/25/85. read more

ถ้าบุคคลรู้ว่าตนเป็นที่รัก ก็ไม่พึงทำบาป เพราะว่าความสุขนั้น ไม่เป็นสิ่งที่บุคคลผู้ทำชั่วจะพึงได้โดยง่าย   เมื่อบุคคลถูกมรณะครอบงำ ก็จะต้องละทิ้งภพมนุษย์ไป อะไรเป็นสมบัติของเขา และอะไรเป็นสิ่งที่เขาจะพาเอาไปได้ อะไรเล่าจะติดตามเขาไป ประดุจเงาติดตามตัวไป   ผู้ที่มาเกิดแล้วในโลกนี้จักต้องตาย เขาทำกรรมอันใดไว้ คือ บุญและบาปทั้งสองประการ... read more

... ชนเหล่าใดประพฤติทุจริตด้วยกาย ประพฤติทุจริตด้วยวาจา ประพฤติทุจริตด้วยใจ ชนเหล่านั้นชื่อว่าไม่รักตน ถึงแม้พวกเขาจะกล่าวอยู่อย่างนี้ว่าเรารักตน แม้เป็นเช่นนั้น ชนเหล่านั้นก็ชื่อว่าไม่รักตน ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร เพราะเหตุว่า ชนผู้ที่ไม่รักใคร่กัน ย่อมทำความเสียหาย ให้แก่ผู้ที่ไม่รักใคร่กันได้โดยประการใด... read more

ภิกษุทั้งหลาย เมื่อธรรมข้อหนึ่ง อันบุคคลเจริญแล้ว กระทำให้มากแล้ว แม้กายก็สงบ แม้จิตก็สงบ แม้วิตกวิจารก็สงบ ธรรมที่เป็นไปในส่วนแห่งวิชชาแม้ทั้งสิ้น ย่อมถึงความเจริญบริบูรณ์ ธรรมข้อหนึ่งคืออะไร คือ กายคตาสติ.   ภิกษุทั้งหลาย... read more